Kinezyterapia
Czym jest i na czym polega kinezyterapia?
Kinezyterapia, obok fizykoterapii i masażu, jest jednym z trzech głównych nurtów fizjoterapii. Jej nazwa pochodzi od słów kinesis – ruch oraz therapeia – leczenie. Zgodnie z nazwą, polega ona na leczeniu ruchem.
Podstawą kinezyterapii, zwanej inaczej gimnastyką leczniczą, są różnego rodzaju ćwiczenia lecznicze, które mają na celu przywrócenie pacjentowi sprawności, bądź przynajmniej częściowe usprawnienie w sytuacjach, gdy całkowite wyleczenie nie jest możliwe.
Mają one w maksymalny możliwy sposób poprawić stan pacjenta i przywrócić sprawność co najmniej na tyle, by było możliwe kontynuowanie dalszej rehabilitacji. Zabiegi z zakresu kinezyterapii dzielą się na miejscowe i ogólne. Te pierwsze obejmują ćwiczenia partii ciała bezpośrednio dotkniętych chorobą.
W przypadku zabiegów ogólnych, mamy do czynienia z ćwiczeniami obejmującymi całe ciało, niezależnie od tego czy dana partia objęta jest procesem chorobowym, czy nie.
Istnieje wiele rodzajów miejscowych ćwiczeń wykonywanych w zakresie kinezyterapii.
Ćwiczenia bierne – polegają na braku czynnego udziału pacjenta w wykonywanych ćwiczeniach. Są one wykonywane przez fizjoterapeutę bądź specjalistyczną aparaturę. Na przykład pacjent trzyma kończynę bezwładnie, a fizjoterapeuta sam porusza nią w określonych, zadanych płaszczyznach czy zakresach ruchu.
Ćwiczenia czynne – pacjent samodzielnie wykonuje ćwiczenia.
Ćwiczenia czynno-bierne – stanowią połączenie opisywanych powyżej rodzajów ćwiczeń. Tak więc ćwiczenie (np. wspomniane wyżej poruszanie kończyną) wykonywane jest przez fizjoterapeutę lub specjalistyczny sprzęt, jednakże pacjent również w sposób czynny, aktywny bierze udział w wykonywaniu ćwiczenia.
Ćwiczenia izometryczne – polegają one na aktywnym napinaniu mięśni, jednak bez zmiany jego długości, co w praktyce przekłada się na brak ruchu w obrębie kończyny, a jedynie napinanie w niej mięśni.
Ćwiczenia w odciążeniu – fizjoterapeuta pełni rolę wspomagającą polegającą na praktykach mających na celu odciążenie aktualnie ćwiczonej partii ciała.
Ćwiczenia samowspomagane – ich istotą jest wykorzystywanie zdrowych partii ciała do wspomagania pracy mięśni okolicy dotkniętej schorzeniem.
Ponadto wykorzystuje się różnego rodzaju ćwiczenia na specjalistycznych wyciągach. W tą grupę również wpisują się ćwiczenia oddechowe.
Ćwiczenia ogólne obejmują na przykład ćwiczenia w wodzie, ćwiczenia ogólnokondycyjne, ćwiczenia gimnastyki porannej oraz sport inwalidów.
Kinezyterapia – W jaki sposób leczenie ruchem wpływa na organizm?
Umiejętnie prowadzona, prawidłowa kinezyterapia wywiera korzystny wpływ nie tylko w zakresie leczonej okolicy, ale także ogólnoustrojowy. Przede wszystkim pozwala na ogólne usprawnienie pomagając przywrócić i utrzymać pełen zakres ruchomości w stawach, a niejednokrotnie nawet zwiększenie tego zakresu.
Dodatkowo wzmacniają one siłę mięśni i zwiększają masę mięśniową, co dodatkowo usprawnia poruszanie i codzienne funkcjonowanie. Zwiększają również elastyczność i sprężystość więzadeł i torebek stawowych, dzięki czemu zmniejszają ryzyko powstawania różnego rodzaju kontuzji.
Dobrze prowadzona kinezyterapia zdecydowanie poprawia wydolność oraz sprawność funkcjonowania układu krążenia, a także może powodować zwiększenie pojemności płuc, co w efekcie przekłada się na poprawę sprawności, wydolności, kondycji oraz szeroko pojętego zdrowia organizmu.
Jakie są wskazania do przeprowadzania kinezyterapii?
Wskazania do stosowania kinezyterapii obejmują bardzo szeroki wachlarz chorób mieszczących się w zainteresowaniach wielu różnych specjalizacjach medycznych. Oczywiście, w pierwszej kolejności są to różnorodne choroby narządu ruchu, na przykład stan po złamaniach kończyn, wady postawy, skrzywienia kręgosłupa, choroby zwyrodnieniowej stawów, czy amputacji kończyn.
W tej grupie chorób mieszczą się schorzenia nie tylko z zakresu ortopedii i traumatologii, ale także reumatologii, takie jak na przykład bóle reumatyczne o różnej etiologii. Bardzo dobrze sprawdza się również w bólach kręgosłupa czy bólach stawowych. Kolejną grupą wskazań są schorzenia kardiologiczne, takie jak nadciśnienie tętnicze, żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, czy choroba niedokrwienna serca.
Bardzo szeroką dziedziną dającą pole do popisu kinezyterapii jest neurologia i neurochirurgia. Opiera się na niej postępowanie terapeutyczne u pacjentów po udarze mózgu, po zabiegach neurochirurgicznych zarówno w zakresie mózgu jak i rdzenia kręgowego, ze stwardnieniem rozsianym, chorobą Parkinsona, różnego rodzaju niedowładami i porażeniami kończyn.
Wbrew pozorom również u pacjentów onkologicznych kinezyterapia jest bardzo ważnym elementem postępowania terapeutycznego. Może być na przykład stosowana u kobiet po mastektomii jako profilaktyka obrzęków i przykurczy.
Czy każdy może wykonywać zabiegi kinezyterapeutyczne?
Wbrew temu, co pozornie może się wydawać, nie każdy może wykonywać zabiegi kinezyterapeutyczne. Uprawnienia do tego ma jedynie wykwalifikowany personel medyczny pod postacią fizjoterapeutów i rehabilitantów, po ukończonych studiach w tym kierunku. Weekendowy kurs nie wystarczy, by poznać anatomię, fizjologię i patofizjologię człowieka na tyle, aby w bezpieczny sposób przeprowadzać kinezyterapię.
Jest to bardzo istotne, ponieważ nieumiejętnie prowadzone leczenie nie tylko nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, ale może znacznie zaszkodzić i pogorszyć stan pacjenta.
Specjalista chirurg z wieloletnim stażem, lekarz medycyny estetycznej. Uczestnik licznych kongresów i szkoleń.
Trener technik Aptos, blefaroplastyki, liposukcji, zabiegów medycyny estetycznej – poleca laser tulowy. Ulubiony zabieg to plastyka powiek.
Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Ageing