Łysienie bliznowaciejące to jedno z najbardziej skomplikowanych i trudnych do leczenia schorzeń, które prowadzi do trwałej utraty włosów.
Łysienie bliznowaciejące, znane również jako alopecia cicatricialis / scarring alopecia, to choroba, w której mieszki włosowe zostają zniszczone w wyniku procesu zapalnego, a w ich miejsce powstaje tkanka bliznowata.
W przeciwieństwie do innych typów łysienia, w przypadku tego schorzenia uszkodzenie mieszków włosowych jest nieodwracalne, co oznacza, że włosy nie odrastają na dotkniętych obszarach. Choć jest to stosunkowo rzadkie zjawisko, może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn w różnym wieku.
Przyczyny łysienia bliznowaciejącego nie są do końca poznane, ale uważa się, że w wielu przypadkach jest to proces autoimmunologiczny, w którym układ odpornościowy atakuje własne mieszki włosowe, prowadząc do ich uszkodzenia. Czynniki genetyczne, hormonalne oraz środowiskowe mogą także odgrywać rolę w rozwoju tej choroby.
Ponadto istnieje wiele różnych typów łysienia bliznowaciejącego, a każda forma ma swoje specyficzne cechy i objawy. Przykładami tych typów są liszaj płaski mieszkowy, toczeń rumieniowaty skórny, zapalenie mieszków włosowych z bliznowaceniem czy rozlane łysienie centralne.
Jednym z najczęstszych objawów łysienia bliznowaciejącego jest powstawanie ognisk bezwłosych na skórze głowy, które mogą mieć nieregularne kształty. Skóra w tych miejscach często staje się gładka, błyszcząca i może być bliznowato zmieniona.
W niektórych przypadkach skóra głowy może być zaczerwieniona, podrażniona, swędząca lub bolesna, co wskazuje na aktywny proces zapalny. Na obrzeżach ognisk łysienia mogą być widoczne zaczerwienienie, krosty lub łuszczenie się skóry, co jest wynikiem działania zapalenia niszczącego mieszki włosowe.
Diagnoza łysienia bliznowaciejącego jest wyzwaniem i wymaga szczegółowego badania trychologicznego, w tym trichoskopii – specjalistycznego badania skóry głowy i włosów pod powiększeniem, które pozwala na ocenę struktury mieszków włosowych oraz zmian w skórze.
W wielu przypadkach niezbędne jest także pobranie wycinka skóry głowy do badania histopatologicznego, które pozwala na potwierdzenie diagnozy i określenie stopnia uszkodzenia mieszków włosowych.
Leczenie łysienia bliznowaciejącego jest trudne i wymaga indywidualnego podejścia, ponieważ ma na celu przede wszystkim zahamowanie postępu choroby i złagodzenie objawów zapalnych. Najczęściej stosuje się leki przeciwzapalne, takie jak kortykosteroidy, które można podawać miejscowo (w postaci maści lub żeli) lub doustnie w przypadku bardziej zaawansowanych zmian.
W leczeniu wykorzystuje się również leki immunosupresyjne (takie jak metotreksat czy cyklosporyna) oraz antybiotyki o działaniu przeciwzapalnym, np. doksycyklinę. W niektórych przypadkach korzystne może być stosowanie leków z grupy inhibitorów kalcyneuryny (np. takrolimus) lub leków biologicznych, które modulują odpowiedź układu immunologicznego.
Warto podkreślić, że w przypadku łysienia bliznowaciejącego kluczowe jest wczesne rozpoznanie i podjęcie leczenia, zanim proces zapalny doprowadzi do trwałego uszkodzenia mieszków włosowych. Im wcześniej zostanie wdrożona terapia, tym większa szansa na zahamowanie choroby i zapobieżenie dalszemu bliznowaceniu.
Niestety, gdy proces bliznowacenia jest już zaawansowany, możliwości regeneracji włosów są bardzo ograniczone. W takich sytuacjach jedyną opcją może być przeszczep włosów, choć nie zawsze jest to możliwe, ze względu na uszkodzenia skóry i obecność blizn. Alternatywą dla osób z zaawansowanym łysieniem bliznowaciejącym może być zastosowanie systemów uzupełniania włosów lub peruk, które pozwalają na odzyskanie pewności siebie i estetycznego wyglądu.
Warto również zwrócić uwagę na czynniki, które mogą zaostrzać łysienie bliznowaciejące, takie jak stres, nieodpowiednia dieta, urazy mechaniczne skóry głowy czy stosowanie agresywnych zabiegów kosmetycznych. Dlatego zaleca się unikanie nadmiernego używania produktów stylizacyjnych, gorącej stylizacji czy ciasnego wiązania włosów, aby nie narażać skóry głowy na dodatkowe podrażnienia.
Podsumowując, łysienie bliznowaciejące to poważne schorzenie, które prowadzi do nieodwracalnej utraty włosów. Wymaga ono kompleksowego podejścia diagnostycznego i terapeutycznego, a kluczową rolę odgrywa wczesne wykrycie i leczenie. Trycholog, zawsze podkreśla, jak ważne jest monitorowanie stanu skóry głowy i włosów, a w przypadku wystąpienia niepokojących objawów – niezwłoczna konsultacja z lekarzem lub specjalistą. Dzięki odpowiedniej opiece można zatrzymać postęp choroby, zminimalizować objawy i zapobiec dalszemu bliznowaceniu, zapewniając pacjentowi jak najlepszą jakość życia.
Bardzo ważne jest szybkie rozpoznanie, dlatego warto skorzystać z badania trychoskopowego.
Specjalista chirurg z wieloletnim stażem, lekarz medycyny estetycznej. Uczestnik licznych kongresów i szkoleń.
Trener technik Aptos, blefaroplastyki, liposukcji, zabiegów medycyny estetycznej – poleca laser tulowy. Ulubiony zabieg to plastyka powiek.
Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Ageing
