Stożek rogówki
Czym jest stożek rogówki?
Stożek rogówki jest niezapalną chorobą rogówki o charakterze degeneracyjnym. Jej istotą jest powstawanie zmian w jej strukturze, powodujące ścieńczenie oraz nadmierne uwypuklenie powierzchni, przez co przyjmuje ona niefizjologiczny, stożkowaty kształt, co z kolei prowadzi do znacznych zaburzeń wzroku.
Jest to najczęściej spotykana dystrofia rogówki występująca z podobną częstością u wszystkich grup etnicznych oraz u obu płci. Zazwyczaj rozpoznawana jest w okresie dorastania, a najintensywniejszy jej przebieg obserwuje się między 20, a 30 rokiem życia. Schorzenie zazwyczaj dotyczy obojga oczu, choć rzadko przebiega symetrycznie.
Jak powstaje stożek rogówki?
Pomimo wielu danych i badań nad stożkiem rogówki, obecnie nie udało się wyodrębnić ewidentnej patogenezy tego schorzenia. Uważa się, że do jego powstania potencjalnie mogą przyczynić się różnego rodzaju uwarunkowania genetyczne (np. zespół Downa, zespół Alporta, zespół Marfana czy zespół Ehlersa-Danlosa), środowiskowe, a także na poziomie komórkowym.
Wiadomo jednak, iż istotą powstania stożka rogówki jest rozpoczęcie procesu rozkładu błony znajdującej się między nabłonkiem, a istotą właściwą rogówki, pod wpływem czynnika wyzwalającego.
Zetknięcie się powyższych dwóch warstw powoduje zainicjowanie procesów komórkowych skutkujących ich scalaniem połączonym z degradacją oraz ścieńczeniem. Ponadto, w bezpośrednim towarzystwie punktów styku tworzą się obszary bliznowate. W rezultacie powyższych procesów dochodzi do powstania tak zwanej poliopii.
Wobec znacznych nierówności powierzchni rogówki dochodzi do takiego rozproszenia promieni światła wpadających do oka, iż ulegają one skupieniu w wielu miejscach na siatkówce zamiast w jednym. Efektem tego jest bardzo duże rozmazanie widzianego obrazu.
Jakie są objawy stożka rogówki?
Stożek rogówki może objawiać się na wiele sposobów. We wczesnym stadium zaawansowania może być mylone ze zwykłym astygmatyzmem. Jednakże w przypadku tego schorzenia dochodzi do szybko postępujących zaburzeń widzenia definiowanych jako zaburzenia ostrości wzroku, objaw halo wokół widzianego obiektu, zamazywanie widzianego obrazu (na skutek opisywanego w poprzednim akapicie zjawiska poliopii). Ponadto może dochodzić do świądu i zaczerwienienia oczu, a także nadwrażliwości na światło.
Pierwszym objawem, z którym pacjent zgłasza się do okulisty jest zazwyczaj podejrzenie wady refrakcyjnej i jako taka jest rozpoznawana i korygowana. Jednakże z czasem widzenie się pogarsza, pojawia się poliopia, a także obniżenie ostrości wzroku zarówno do dali, jak i do bliży. Ponadto charakterystyczna jest znaczna gorsza ostrość widzenia w nocy niż w dzień.
Jak się rozpoznaje stożek rogówki?
Podstawą do rozpoznania stożka rogówki bardzo często może być już dobrze przeprowadzony, zwykły wywiad lekarski, obejmujący pytania o najbardziej charakterystyczne objawy. Bardzo istotne jest również standardowe badanie okulistyczne umożliwiające dokładną ocenę charakteru zaburzeń widzenia. Uzupełniającym je wskaźnikiem jest tak zwana retinoskopia. Polega ona na skierowaniu na siatkówkę pacjenta promienia światła.
Badany obserwuje odblask podczas oddalania i zbliżania źródła światła. W przypadku występowania stożka rogówki, obserwuje się bardzo charakterystyczny tak zwany objaw nożycowy. O dodatnim objawie nożycowym mówimy w sytuacji, gdy pacjenci widzą zbliżające się i oddalające promienie światła jako poruszające się ostrza nożyc.
Bardzo pomocne w diagnostyce stożka rogówki okazuje się być badanie w lampie szczelinowej, podczas którego można stwierdzić obiektywnie charakterystyczne dla tego schorzenia zmiany to pierścienie wokół rogówki mające zabarwienie od żółtobrązowego do oliwkowozielonego, drobne rozstępy rogówki zanikające chwilowo pod wpływem ucisku gałki ocznej czy uwypuklenie w kształcie litery V obserwowane w obrębie dolnej powieki po opuszczeniu wzroku.
Jak się leczy?
Leczenie stożka rogówki może być zachowawcze, lub też operacyjne w bardziej zaawansowanych jego stadiach.
W początkowych stadiach choroby wystarczająca jest zazwyczaj korekcja przy pomocy soczewek okularowych, bądź też kontaktowych. W przypadku tych drugich, zazwyczaj rozpoczyna się od tak zwanych soczewek miękkich. Jednakże, gdy mamy do czynienia z dużymi krzywiznami w zakresie rogówki, lepszym rozwiązaniem jest zastosowanie tak zwanych soczewek twardych.
W ostatnim czasie możliwa jest również farmakoterapia polegająca na zastosowaniu kropli do oczu zawierających ryboflawinę. Jej działanie polega na zwiększaniu sieciowania włókien kolagenowych pod wpływem promieniowania UV-A, dzięki czemu część wytrzymałości mechanicznej rogówki zostaje odbudowana.
Jednakże w bardziej zaawansowanych przypadkach konieczne jest leczenie operacyjne. Do możliwych do przeprowadzenia zabiegów przez okulistę należą między innymi keratoplastyka, wszczepienie pierścieni rogówkowych, wszczepienie zamkniętego pierścienia, keratotomia radialna, a także przeszczep rogówki.
Stożek rogówki Poznań
Specjalista chirurg z wieloletnim stażem, lekarz medycyny estetycznej. Uczestnik licznych kongresów i szkoleń.
Trener technik Aptos, blefaroplastyki, liposukcji, zabiegów medycyny estetycznej – poleca laser tulowy. Ulubiony zabieg to plastyka powiek.
Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Ageing
