Zapalenie mieszka włosowego bywa dokuczliwe
Zapalenie mieszka włosowego – wrastające włoski.
Co to jest mieszek włosowy?
Mieszki włosowe, podobnie jak włosy, należą do struktur zwanych przydatkami skóry. Znajdują się one w powierzchniowej warstwy skóry właściwej, a swoje ujście mają na powierzchni naskórka. Są to struktury, w obrębie których leżą cebulki włosowe, z których wyrastają włosy. Mieszki włosowe pełnią funkcję ochronną dla włosów przed uszkodzeniami.
Jednakże w sytuacji uszkodzenia mieszka włosowego na przykład podczas golenia lub depilacji, może dojść do wniknięcia w jego obręb bakterii będących elementem flory fizjologicznej skóry, bądź też bakterii patogennych.
Czym jest zapalenie mieszka włosowego?
Zapalenie mieszka włosowego jest formą zakażenia bakteryjnego w obrębie mieszka włosowego. Czynnikiem etiologicznym tej infekcji są bakterie należące do rodziny gronkowców. Schorzenie to występuje najczęściej na twarzy, rękach i klatce piersiowej.
Bardzo istotne jest, by nie ignorować tego z pozoru błahego stanu, ponieważ zbagatelizowany i nieleczony może prowadzić do powikłań w postaci nasilenia się zakażenia z wytworzeniem figówki czy też czyraka, a w skrajnych przypadkach nawet czyraka gromadnego.
Jakie są przyczyny zapalenia mieszków włosowych?
Istnieją dwie podstawowe grupy przyczyn powstania zapalenia mieszka włosowego. Pierwszą z nich stanowią przyczyny nieinfekcyjne, czyli zmiany zapalne nie związane z wniknięciem czynnika patogennego. Nieinfekcyjne zapalenie mieszka włosowego wynika przede wszystkim ze stosowaniem różnego rodzaju preparatów. Należą do nich przede wszystkim maści zawierające glikokortykosteroidy oraz kortykotropinę.
Jedną z przyczyn zapalenia mieszka włosowego są wrastające włoski.
Zwiększają one w znaczący sposób ryzyko powstania wysypki o charakterze zapalnym. Inną postacią nieinfekcyjnego zapalenie mieszka włosowego może być zapalenie popromienne, które można zaobserwować na przykład po przebytej radioterapii z powodu nowotworu złośliwego.
Klasyczną postacią zapalenia mieszka włosowego stanowi jednak postać infekcyjna. Jest ona spowodowana zakażeniem bakteryjnym, najczęściej przez gronkowca złocistego lub paciorkowca ropnego. Są to bakterie występujące na naszych błonach śluzowych, które wnikając w głąb mieszka włosowego, w sytuacjach obniżonej odporności powodują wystąpienie stanu zapalnego.
Inną bakterią, która zdecydowanie rzadziej stanowi przyczynę infekcyjnego zapalenia mieszka włosowego jest pałeczka ropy błękitnej. Do czynników infekcyjnych niebakteryjnych należą między innymi wirus opryszczki, bielniki, pasożyty, oraz dermatofity, czyli grzyby mające powinowactwo do skóry i jej przydatków, wywołujące grzybicę powyższych okolic.
Poza bezpośrednimi przyczynami wystąpienia zapalenia mieszka włosowego istnieją pewne czynniki, które mogą zwiększać ryzyko powstania stanu zapalnego. Do najważniejszych należą częste golenie oraz depilacja depilatorami mechanicznymi, pocieranie odzieży o skórę w miejscach newralgicznych takich jak szyja czy plecy, a także stosowanie dużej ilości kosmetyków, zwłaszcza tych, które charakteryzują się wysoką zawartością barwników oraz substancji zapachowych.
Jak się objawia zapalenie mieszka włosowego?
Podstawowym i najbardziej charakterystycznym objawem zapalenie mieszka włosowego jest obecność krosty lub zapalnego guzka, który otacza włos. Zakażony włos jest bardzo łatwy do usunięcia, jednakże stan zapalny zazwyczaj bardzo szybko wraca. Zakażenie ma zazwyczaj charakter ostry, ale może przybierać postać przewlekłą.
Przewlekła postać zapalenia mieszka włosowego nosi nazwę figówki i dotyczy lokalizacji, gdzie mieszki włosowe położone są w głębszych warstwach skóry, na przykład w obrębie brody. Jeżeli rozmiar guza zapalnego przekracza 1,5-2cm, zmiana przyjmuje charakter czyraka. Jest to ostro odgraniczony, bardzo bolesny guzek zapalny.
Charakterystyczną cechą czyraka jest obecność ogniska martwicy w jego centralnej części, która z czasem oddziela się od reszty zmiany przyjmując postać czopa ropnego. Czyraki mogą tworzyć zgrupowania, nazywane czyrakiem gromadnym. Tutaj sprawa jest dużo poważniejsza, gdyż zmiany te szerzą się w głębszych warstwach, w tkance podskórnej.
Bardzo często współistnieje z nimi gorączka i ogólne objawy infekcji. Najczęściej wymagają opracowania chirurgicznego i goją się z pozostawianiem dużych blizn. Pojawiają się zazwyczaj u osób z obniżoną odpornością, na przykład z przewlekłymi chorobami czy w podeszłym wieku.
Jak się leczy?
Dobór metody leczenia zapalenia mieszka włosowego zależy od stopnia nasilenia stanu zapalnego. Kluczową kwestią, a za razem często popełnianym błędem jest to, że nie należy wyciskać zmiany. Podstawą terapeutyczną jest antybiotykoterapia. W mniej zaawansowanych stadiach, przy niewielkich zmianach wystarczające jest zastosowanie antybiotykoterapii miejscowej w postaci maści.
W sytuacjach bardziej zaawansowanych, jeżeli dojdzie już do powstania czyraka lub czyraka gromadnego, konieczna jest antybiotykoterapia ogólnoustrojowa, najczęściej stosowana w formie doustnej. Ponadto istotna jest częsta dezynfekcja skóry nad czyrakiem oraz w jego okolicy oraz stosowanie ciepłych kompresów.
Bardzo skutecznym leczeniem jest zabieg: depilacja laserowa.
Dermatolog zaleca stosowanie preparatów łagodzących.
Jest to o tyle istotne, że pomaga zahamować rozprzestrzenianie się i nasilenie objawów zakażenia, a także ułatwia opróżnienie czyraka z zawartości ropnej. W bardzo zaawansowanych przypadkach, w sytuacji wystąpienia czyraka gromadnego, może być konieczne zastosowanie leczenia chirurgicznego.
Jak zapobiec zapaleniu mieszka włosowego?
Podstawowym sposobem zabezpieczenia się przed wystąpieniem zapalenia mieszka włosowego jest regularne i rzetelne dbanie o higienę. Pomocne jest stosowanie mydeł oraz żeli mających właściwości dezynfekujące. Zalecane jest stosowanie kremów czy żeli zawierających mocznik, który powoduje złuszczanie martwego naskórka i zmniejszenie ryzyka zatkania ujścia mieszka włosowego przez martwą tkankę.
Istotne jest, by kosmetyki były precyzyjnie dopasowane do typu skóry, a maszynki do golenia i depilatory mechaniczne powinny być dezynfekowane przed każdym użyciem.
Warto również rozważyć inne sposoby depilacji, jak choćby depilację laserową. Skutecznie usuwa wrastające włoski.
Zapalenie mieszka włosowego leczenie
Jeśli problem dotyka skórę głowy, warto aby zbadał ją trycholog. Najskuteczniejszym leczeniem jest laseroterapia – laserem żółtym, często jest to element leczenie łysienia.
Specjalista chirurg z wieloletnim stażem, lekarz medycyny estetycznej. Uczestnik licznych kongresów i szkoleń.
Trener technik Aptos, blefaroplastyki, liposukcji, zabiegów medycyny estetycznej – poleca laser tulowy. Ulubiony zabieg to plastyka powiek.
Członek Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Ageing